Ronduit

Door: Albert-Jan Aartsen

Een leven lang ontwikkelen zonder diploma’s

Jeroen Marée, clusterdirecteur Zorg & Welzijn

Hij wilde sportdocent worden in de gehandicaptenzorg, maar werd sportdocent van bouwvakkers, automonteurs en herintredende vrouwen. Vervolgens koos hij voor het vak Nederlands en rolde in het beroep van manager. De gemene deler is onderwijs vanuit passie: bijdragen aan de ontwikkeling van mensen. Jeroen vertelt over de veranderingen van het onderwijs en het toekomstperspectief voor de komende twintig jaar:

“De student krijgt steeds meer mogeljkheden om het leerproces zelf te sturen”

“Beroepen verdwijnen en nieuwe beroepen verschijnen. In de snel veranderende wereld speelt technologie een steeds grotere rol. Jongeren van nu en de jongeren van straks krijgen in die leefwereld een toenemende hoeveelheid informatie te verwerken. Een toenemend deel daarvan is bewust naar hen toegeleide informatie. Denk bijvoorbeeld aan gedragsgerichte advertorials.

Ons onderwijs - wij dus - zal zich nog veel sensitiever voor en kritischer tot deze ontwikkelingen moeten opstellen.”

Gepersonaliseerde zelfsturing

Jeroen voorziet dat Rijn IJssel vergaande samenwerkingen aangaat met partners om nieuwe onderwijsarrangementen mogelijk te maken in het kader van een Leven Lang Ontwikkelen. “Om daarin het goede te doen, neemt ook teamondernemerschap een vlucht. In dit alles heeft de student een actieve rol. Ook in onderwijs gaan we van ‘verzorging naar participatie’, van ‘overdracht van (vak)inhoud’ naar ‘het ontwikkelen van zelfsturing’. De student krijgt steeds meer mogelijkheden om het leerproces zelf te sturen. Ik noem dat ‘gepersonaliseerde zelfsturing’. De student is een individu met een enorm ontwikkelpotentieel.”

“Onderscheid tussen BOL en BBL verdwijnt”

Grote ruif leereenheden

De student kan uit een hele grote ruif leereenheden kiezen. “Die ruif bevat niet alleen verschillende leereenheden naar inhoud en niveau, plaats en tijd maar ook diverse leeractiviteiten en bronnen. Ook is er de mogelijkheid om nieuwe leereenheden zelf of begeleid samen te stellen. Door de opbouw van gevolgde leereenheden maakt de student ook zijn soft skills zichtbaar.”

Variëteit aan onderwijsconcepten

“In de keuze van leereenheden en volgorde daarvan ligt besloten of en wanneer een student in groepsverband onderwijs geniet. Ik voorzie dat het onderscheid tussen BOL en BBL verdwijnt. In plaats daarvan zien we een grote variëteit aan onderwijsconcepten. De student maakt daar variabel qua duur en intensiteit gebruik van: naar behoefte een Leven Lang Ontwikkelen zonder diploma’s maar met een eigen gevulde ruif.”

“ Het is fijn om te merken dat je docent vertrouwen in je heeft”

Door: Marieke Stortelder

Een goede conciërge heeft de 3 K’s voor elkaar

Remy de Haan en Herbie Peters, conciërges Zijpendaalseweg

Ze worden de Buurman en Buurman van de Zyp genoemd: facilitair medewerkers/conciërges Remy de Haan en Herbie Peters. Remy werkt sinds 1992 bij (een voorloper van) Rijn IJssel en Herbie sinds 2006. Al zes jaar zijn ze een hecht duo met hetzelfde gevoel voor humor. “De gekste vraag die ik ooit kreeg”, lacht Remy, “was of er onder medewerkers niet een enquête gehouden kon worden naar de kwaliteit van het toiletpapier: moest er geen ander papier komen?!”

‘Rondjes’ lopen

Wat is de grootste verandering in het werk in twintig jaar? “Vroeger deden we de hele dag klusjes als dingen ophangen, wc-verstoppingen oplossen en de technische dienst helpen”, vertelt Remy, “maar dat is in de loop der jaren nog maar een deel van onze functie.” Ze maken nu meer deel uit van de pedagogische leeromgeving van studenten. “We houden meer toezicht op de studenten en zijn meer bezig met het handhaven van de huisregels zoals het rook- en parkeerbeleid. Daarnaast lopen we nu meer ‘rondjes’ om de voorzieningen op peil te houden: cartridges vervangen in kopieerapparaten en koffieautomaten bijvullen.”

“Conciërges blijven hoe dan ook nodig”

De mannen achter de schermen

Maar bovenal vinden ze de grootste verandering dat ze nu meer achter de computer zitten: bestellingen lopen via Proquro, meldingen en vragen komen via de mail van de Servicedesk en het programma van de kachel wordt bestuurd via de computer. “Nog niet zo heel lang geleden hadden we als conciërge niet eens een computer, maar de komende twintig jaar zal nog meer worden geautomatiseerd”, verwachten ze. “Hoe dan ook: conciërges blijven op scholen nodig om medewerkers te ontlasten. Wij zijn de mannen achter de schermen.”

Werk achter de computer

De kleine locatie vinden beide mannen prettig, omdat ze samen alle facetten van het vak uitvoeren. Dat maakt de functie van conciërge veelzijdig en afwisselend. “Wij openen ’s morgens het gebouw, kennen de mensen hier en we zijn handig: weten iets van computers, beamers, wc-verstoppingen en proberen eerst zelf het probleem op te lossen. Pas als het ons petje te boven gaat, schakelen we een bedrijf in.” Ze hopen dat deze kleinschaligheid ook in de toekomst blijft en het werk niet teveel achter de computer gaat plaatsvinden. “Als conciërge zijn we het gezicht van de locatie en zichtbaar in het gebouw. Hoe het zich ook ontwikkelt, het belangrijkste was en blijft ook de komende twintig jaar dat een goede conciërge de drie K’s voor elkaar heeft: de kachel, het kopieerapparaat en de koffie!”

“Claudy heeft

een echte

winnaarsmentaliteit”

Door: Albert-Jan Aartsen

Van overheadprojector naar gepersonaliseerd onderwijs

Wilma Huiszoon, docent verpleegkunde bij cluster

Zorg & Welzijn

Toen Wilma Huiszoon vernam dat ze op de pabo moest zingen, besloot ze verpleegkundige te worden. Na een veelzijdige carrière in de zorg maakte ze alsnog de overstap naar het onderwijs. In 2001 ging ze aan de slag bij de opleiding verpleegkunde van Rijn IJssel.

“Twintig jaar geleden was het onderwijs docentgericht”

Wilma vertelt dat de rol van de leraar drastisch is veranderd. “Twintig jaar geleden was het onderwijs docentgericht. Ik bracht mijn kennis vergezeld met overheadprojector over en de student consumeerde die kennis.” De docent stond centraal. Wilma ziet tegenwoordig dat de student en het leerproces veel centraler staan. “Ik weet meer van studenten, rondom hun privéleven, waar ze tegenaan lopen, wat ze moeilijker vinden. Daarin zijn de studenten veel opener geworden dan twintig jaar terug.”

Samenwerken in het team

Wilma voorziet dat de ontwikkeling rondom het gepersonaliseerde leren rondom de student nog meer zal toenemen. “De balans vinden tussen de behoeftes van de individuele student en de eisen van het beroep zijn hierin een mooie uitdaging”, aldus Wilma.

Team verpleegkunde werkt sinds vorig jaar samen volgens de leerKRACHT-aanpak . Daarbij komen verschillende vakdocenten elke week samen om het onderwijs te verbeteren in een cultuur van ‘elke dag samen een beetje beter’. “Door die samenwerking hebben onze leereenheden een steeds betere fundering. De vakgerichte vakken vinden een betere aansluiting met elkaar en met de generieke vakken. Daar zit toekomstperspectief in.”

De digitalisering is de afgelopen twintig jaar steeds meer geïntegreerd in het onderwijs. Tegenwoordig is de smartphone niet meer weg te denken en zijn studenten zonder laptop in de klas uniek. “Het kan een verrijking van het onderwijs zijn, waarbij in de komende jaren gezocht moet worden naar een goede balans om digitalisering effectief in te zetten in het onderwijs. Ik zie hierin ook volop cluster-overstijgende mogelijkheden met bijvoorbeeld ICT, techniek en mediavormgeving.”

“Over twintig jaar is het slechte imago van het mbo volledig weggepoetst”

Samenwerken met het werkveld

Binnen cluster Zorg & Welzijn wordt intensief samengewerkt met het werkveld. Inmiddels bestaan er al meerdere manieren waarop studenten in het werkveld kunnen leren. “Een ontwikkeling die aansluit bij het gepersonaliseerde leren en die de komende twintig jaar intensiever verkend moet worden.”

“Over twintig jaar is het slechte imago van het mbo volledig weggepoetst”, zegt Wilma zelfverzekerd. Vooral op social media ziet ze dat er hard gewerkt wordt het vakmanschap van de mbo-student in de spotlights te zetten. “Ook de mbo-vakwedstrijden Skills Heroes dragen hieraan bij. Studenten worden steeds bewuster en trotser op hun vakmanschap en daar doen we het voor.”